Türkiye'den Çin otomobillerine ek vergi kararı

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın 3-5 Haziran tarihlerinde gerçekleşen Çin ziyareti sonrası Türkiye, ani bir kararla Çin'den ithal edilen binek araçlara ilave vergi kararı aldı. Karara göre yalnızca elektrikli araçlar için değil Çin'den ithal edilen tüm otomobiller için %10 gümrük vergisi + %40 ek vergi, yani toplam yüzde 50 vergi üstüne ÖTV+KDV uygulanacak.

Hakan Fidan, Çin'de yaptığı açıklamalarda ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine özellikle vurgu yaparken iktidara yakın Yeni Şafak gazetesi aynı günlerde, “Çin’in sessiz istilası” manşetiyle çıkmıştı. Hakan Fidan'ın Çin ziyaretinden hemen sonra Çin otomobillerine yönelik alınan ilave vergi kararı kafaları karıştırdı. Gelişme, Türkiye'yi Çin’in "Kuşak ve Yol Girişimi" ile uyumlu hale getirmenin öneminin altını çizen "Hakan Fidan'a cevap mı" sorusuna sebep oldu.

İlave vergi kararı alınması, Hakan Fidan'ın Çin temaslarından beklenen neticeleri alamadığı yorumlarına neden olurken bir diğer yoruma göre karar, Çin otomotiv firmalarını Türkiye'de de üretim yapmaya teşvik için alınmış olabilir... Avrupa Birliği (AB) de Çin'den ithal edilen elektrikli araçlara yönelik gümrük vergisini artırmaya hazırlanırken Çin'in AB'deki mevcut otomotiv yatırımları sayesinde gümrük vergilerinden kısmen etkilenmeyeceği fakat Türkiye'de durumun Çinli otomobil piyasasını etkileyeceği belirtiliyor.

Otomotiv sektörünün gözü 7 Temmuz’a çevrilmişken Resmi Gazete'de yayımlanan son düzenlemeye göre, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobiller için uygulanan mevcut yüzde 40'lık vergi tüm yakıt tiplerindeki araçlar için de uygulanacak. Bununla birlikte düzenleme ile en düşük gümrük vergisi de 7 bin dolar olarak belirlendi. Karar, 30 gün sonra, yani 7 Temmuz’da yürürlüğe girecek.

Avrupa Birliği’nin yeni güvenlik donanımı regülasyonu 7 Temmuz itibarıyla yürürlüğe giriyor. Geçmişte opsiyonel olan ve bazıları ciddi ücretler ödenerek satın alınan kimi sistemlerin sıfır araçlarda standart olması zorunlu hale geliyor. Haliyle elde kalan ve söz konusu standartları taşımayan araçların akıbeti merak ediliyor. Otomobil firmaları 7 Temmuz'a kadar stokları eritmek için mücadele verirken alınan kararla Çinli üreticiler için durum daha da zorlaşmış görünüyor.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye otomotiv pazarında Skywell, MG, Chery, Leapmotor, Seres, Maxus, Hongqi, DFSK, BYD ve NETA olmak üzere 10 Çin menşeili marka bulunuyor.

DFSK ve Chery içten yanmalı motora sahip otomobilleri Türkiye pazarında satışa sunarken, MG, hem elektrikli hem içten yanmalı, diğer markalar da elektrikli modelleriyle boy gösteriyor. Lüks segment otomobil satan Voyah ODMD'de listelenmiyor. Ayrıca DFSK ve Maxus markaları hafif ticari araç satışı da gerçekleştiriyor.

Çinli otomotiv firmalarının Türkiye'deki ocak-şubat döneminde elde ettikleri satış rakamlarına göre, Chery, 9 bin 456 adetle ilk sırada yer alırken 2 bin 716 adet satış rakamına ulaşan MG ikinci ve BYD de 375 adetle üçüncü oldu. DFSK, otomobil ve hafif ticari olmak üzere 69 satışla dördüncü, Skywell 58 adetle beşinci sırada bulunuyor. ODMD Dergi'de yayımlanan bir makaleye göre Türkiye’deki kullanıcıların da yüzde 40’ı Çin marka araç kullanmayı düşündüğünü belirtiyor.

VOLVO MUAMMASI

Volvo Cars yöneticilerinden Robin Page, "Çin'de üretilen otomobiller, dünyanın geri kalanında üretilenlerden çok daha kaliteli olabilir" diyor. Volvo, Polestar, Lotus ve Proton’un sahibi, Smart’ın %50 ortağı ve Daimler’in %10 hissedarı olan Çin'in en büyük otomotiv üreticilerinden Geely'nin 5'i tamamen elektrikli 11'den fazla markası bulunuyor.

Sosyal medya kullanıcıları Çin'den ithal edilen binek araçlara uygulanacak ilave vergilerin örneğin Çin'de üretilen Volvo modellerine de uygulanıp uygulanmayacağını merak ediyor.

"TİCARET SAVAŞI"

Avrupa'da da Çin markaları rekabetçi fiyatlar sayesinde son yıllarda hızla büyürken Avrupa Birliği Çin'den ithal edilen elektrikli araçlara yönelik gümrük vergisini artırmaya hazırlanıyor. AB, Çin'den gelen elektrikli araçlara şu anda yüzde 10 gümrük vergisi uygularken bu oranın yüzde 20 ila 30 arasında bir orana çıkarılması bekleniyor. Öte yandan ABD Başkan Joe Biden da 14 Mayıs'ta Çin elektrikli araçlarına uygulanan gümrük vergilerinin yüzde 25'den yüzde 100'e çıkarıldığını duyurmuştu.

Jacques Delors Enstitüsü'nden Elvire Fabry, ABD’nin getirdiği önlemlerinin Çin'i izole etme ve teknolojik gelişimini yavaşlatma yönündeki siyasi önceliğe dayandığı görüşünde. Fabry, "AB’nin yaklaşımı ekonomik alana, bir araştırmayla belirlenen gerçeklere dayanıyor ve adil rekabet koşullarını yeniden kurmayı hedefliyor” dedi.

"ÇİN MİSİLLEME YAPABİLİR"

Çin devlet basınına göre AB'nin yapacağı gümrük vergisi düzenlemesi sonrasında Çin yönetiminin de AB'ye yönelik şarap, süt ürünleri, domuz eti ve büyük motorlu araçlara yönelik Pekin gümrük vergisini artırabilir.

Alman otomobil üreticileri Audi, BMW, Mercedes ve Volkswagen satışlarının yaklaşık yüzde 40'ının Çin pazarına yönelik olduğu belirtilirken Alman Otomobil Endüstrisi Federasyonu, son yaptığı açıklamada Çin ile yaşanacak bir ticaret anlaşmazlığının risklerinin açık olduğu ve sonuçlarının dikkate alınması gerektiği uyarısında bulunmuş ve gümrük vergisi artışından vazgeçilmesi çağrısı yapmıştı.