Uzmanına sorduk... Hiçbir güvenlik önlemi yok!

Kocaeli Zirve’nin gündemin peşinden sürüklenip kaybolan değil gündemi belirleyen haberciliği kapsamında dünkü iki çalışmamızdan biri Çayırova’dan idi. Haberden bir gün önce tek fotoğraf karesiyle İSG uzmanlarının görüşlerine açtığımız konuyu dün haberleştirmiştik.

https://www.kocaelizirve.com/haber/guncel/mezarlik-degil-selale-isi-belediye-asli-isvereni/168239.html

Kocaeli Zirve ilgili haberine ilişkin ilimiz sınırları içinde gerek İSG ekipmanları üretimi gerekse eğitiminde dünya markası bir firmanın da görüşüne başvurdu. O firma önce ekipmanları önerdi. Sonra aynı firmanın bir İSG uzmanı, “Görüp de konuşmam lazım” dedi ve bu sabah gördü.

Öğrenciler için de büyük risk taşıyor

Bu arada şunu da belirtelim. Söz konusu çalışmanın hemen solunda yer alan sokak, İstiklal İlköğretim Okulu’na çıkıyor. Çalışma okullar açılmadan başlamıştı, hala sürüyor. Belediye halk o yüksekten aşağı düşmesin diye çok basit bir önlem aldı. Kırmızı tel örgü attı ama şimdi o paramparça. Çalışmanın o bölümünde engel de yok. Her an velisi yanında olmayan çocuklardan biri, belki de bir şakalaşma esnasında oraya düşebilir…

Firma ismini etik değerler gereği saklıyor

Öte yandan gerek firma gerekse çalışanı olan İSG uzmanları konuya toplumsal sorumluluk kapsamında ilgi gösterdiklerini, hiçbir gerekçeyle isimlerinin anılmamasını istedi. Bu sebepten ötürü firmanın ve İSG uzmanının ismi, tarafımızda saklıdır:

Yeri gördünüz. Yorumlar mısınız?

Gördüğümüz tabloda; bir yüksekte çalışma var. Yüksekte çalışmada da yüksekten düşmeye karşı koruma önlemlerinin alınmadığını görüyoruz. Bir mobil vinç çalışması var. Mobil vinçlik sepetli çalışmalarda bağımsız bir noktada, ankraj alınarak, düşüşü durdurucu ekipmanlarla çalışanın bağlı olması lazım. Yani emniyet kemeri, kask, vesaire gibi bilinen ekipmanları saymıyorum bile. Bu sistemler özellikle mekanik sistemlerdir, çalışana inisiyatif bırakmayan sistemlerdir. Çünkü çalışana inisiyatif bırakırsanız çalışanın bağlamama, bağlasa da sökme ihtimali var. Onun için mümkün olduğunca mekanik sistemler öneriyoruz. Bundan kaynaklı az önce yaptığımız keşifte hiçbir güvenlik önleminin alınmadığını görüyoruz.

Bizim güvenlik önlemiymiş gibi sandığımız tel…

O sadece molozun düşmesine engeller. O da tabi ki bir güvenlik önlemidir. Olması gerekendir ama yüksekte çalışanla bir ilgisi yok.

Tamamen insanların kafasına bir şey düşmesin diye…

Evet yani moloz yuvarlanırken hemen dibine düşsün diye, aşağıda çalışanların kafasına düşmesin diye…

Burada kullanan vinçteki selelerden geçtiğimiz yıllarda Gebze Belediyesi Basın Yayın Müdürlüğü’nden Erol Selamet dahi düştü. Uzun süre tedavi gördü. O vinç, o sele ne kadar güvenlikli?

Sepetli vinçler diyoruz biz o ekipmana. Geçen hafta sepetli vinçte iki kişi çalışırken sepetli vincin hidroliğinin patlaması sonucu bir işçi öldü, diğeri komada şu an. Sepetli çalışmalar çok güvenlikli bir çalışma olarak görülebilir. Ama aslında sepetin de devrilme riski olduğundan, sepetin vincin ayaklarının patlama ve devrilme riski olduğundan sepette çalışanların bağımsız bir noktadan mutlaka bağlı olması lazım. Çoğu zaman buna imkân yoktur ama az evvel gördüğüm yerde, o imkân var. Yukarısındaki beton bloklardaki bölümden ankrajı çok rahat alabilecekleri bir durumdalardı. Yukarıda tam eğimin başladığı yerde beton parapet var. O beton parapette sertifikalı ankrajlar, kullanılabilir bir sistem. Orada ankraj kullanarak kendilerini bağlayabilecek bir sistemleri var. Bunu yapmaları lazım.

Yuvarlak rakam verebilecek olursanız, oradaki çözüm önerilerinize dair ekipmanların maliyeti nedir?

Bunu tam olarak kestirmem şu an imkansız. Çünkü çalışan sayısına kadar, değişkenlik gösteren sistemlerdir bunlar.

Diyelim ki 10 kişi var.

Aynı anda hepsi yüksekte çalışacaksa, hepsine ayrı ayrı bir sistem kurulacaksa kişi başı maliyetini 2 bin lira olarak düşünebiliriz. Çünkü emniyet kemeri, kaskı…

Ama bir candan bahsediyoruz ki, 2 bin lira aslında hiçbir şey…

Tabi ki.. Kaldı ki bu sistemler, ömürlük sistemler. Bunu aldığınız zaman yıllarca kullanabiliyorsunuz. Mesela bir fabrikaya gittiğimizde, 10’ar kişilik ekipmanlar alıyorlar. Bunu 5 – 10 yıl boyunca kullanabiliyorlar. Periyodik bakımlarını yaptıkları müddetçe çok uzun sürelerde kullanabiliyorlar.

Doğa koşulları, ani hava değişimlerine çok açık. Çok ani ve sert bir rüzgar esmesinde, o sepet o bakımdan da risk taşıyor mu?

Kesinlikle taşır. Bunun için 45 kilometre/saat bir rüzgar hızı belirlenmiştir. Panoremetrelerle ölçüldükten sonra bu rüzgar hızını, belirli bir hızı geçtikten sonra kesinlikle çalışma durdurulmalıdır. Bu da çok önemli ama burada sanmıyorum ki o sistemin olduğunu. Normalde, vincin kendi sisteminde olması lazım.

Kocaeli’de yerden örneğin 30 metre yüksekte çalışanların kafasına, örneğin 60 metre yüksekten kule vinç düştü, işçiler feci şekilde öldü. Ve aynı tip kazalar sıklıkla yaşandı O vinç neden düşmüş olabilir?

Kule vinçlerin kopma vakalarıyla sık sık karşılaşılabiliyor. Bunun sebebi periyodik bakımlarının yapılmaması, montaj sırasında, sabitleme işlemlerinde.. Kule vinç sürekli hareketli bir sistemdir. Ve sürekli yük taşıyan bir sistem olduğu için sabitleme ayaklarının sürekli kontrol edilmesi lazım. Oradaki kaynaklı kısımlar, cıvatalı kısımlar yerinden kopabiliyor, ayrılabiliyor. O yüzden sürekli gözle muayene, çeklistin yapılması lazım. Periyodik bakımları yapılmadığı için bunun farkına varamıyorlar. Dolayısıyla kopuyor kule vinçler.

Kocaeli Zirve’den kamuoyuna…

Kocaeli’nin her yeri özellikle kurumsal olmayan özel sektör tarafından yapılan inşaatlarda iş sağlığı güvenliği zaten mumla aranmaktadır. Haber konusu ettiğimiz çalışmanın ana işvereni Çayırova Belediyesi’dir. Üstelik örnek olması gereken bir kurumda yaşanmasından sebep, dikkat çekicidir.

İlimizde göz kararıyla bile bakıldığında, iş sağlığı ve güvenliği konusuna –yeterli veya yetersiz- en çok değinen yayın organı; haber sitesi Kocaeli Zirve’dir. Çünkü Kocaeli Zirve; Kocaeli’nin bir sanayi şehri olduğu kadar emekçi şehri olduğunun, nüfusunun çoğunun emekçi olduğunun bilincindedir.

Çayırova Zirve bu konuya bir ihbar üzerine değil, kendisi görerek eğilmiştir. Kaldı ki bir vatandaş ihbarı da olabilirdi. Bu aşamada aslolan vakanın gerçekliğidir. Vaka yüzde 100 gerçektir. Haber masa başında üretilmemiştir. Sürdürülür bir saha çalışması haberidir.

Ülkemizdeki diğer belediyelerde olduğu gibi belediye başkanları siyasetle seçildiğinden ötürü bu haberin; Çayırova Belediyesi Başkanı’nın AKP’li olmasından sebep diğer partilerin ne kadar işine geldiği…

Şevki Demirci olmasından sebep AKP içindeki diğer aday adaylarının ne derece işine gelip gelmediği Kocaeli Zirve’yi ilgilendirmez, ilgilendirmeyecektir. Aslolan halktır. Emekçinin can güvenliğidir.

Bu gibi durumlarda gerek iş kazaları ve iş cinayetlerinin yaşandığı, gerekse ihmalinin görüldüğü firmaların isimlerinin yazılmasında en ufak bir yasal engel yoktur. Aksine bugüne kadar iş cinayetlerinin önüne geçilememesindeki etkenlerden biri de basının bu gibi durumlardaki yanlış tutumudur. Bundan ötürü Pemyap Peyzaj Mimarlık veya bir başka kişinin firması, imajının düşmesi ticaretinin sekteye uğraması; söz konusu insan canı olmasından sebep hiçbir önem içermemekte, anlam ifade etmemektedir.

Konuya dair gerek Çayırova Belediyesi’nin gerekse işi üstlenen müteahhit firma Volkan Tarım’a ait Pemyap Peyzaj Mimarlık firmasının yanıt hakları sınırsız ve süresizdir. Açıklamada bulunmaları halinde basın etiği gereği, tereddütsüz yayınlanacaktır. Bu tutum Kocaeli Zirve’nin lütfu asla değildir, yanıt hakkının kullanılmasının olması gerektiği şekilde sağlanmasıdır.